Mariken, wat is er bijzonder aan dit Eindhovense initiatief?
Eindhoven is de eerste gemeente in Nederland die inwoners én vluchtelingen uitnodigt om mee te denken over het beleid rond de opvang van vluchtelingen. Wat is er nodig om samen te leven vanaf dag één? Wat zou de gemeente hiervoor moeten regelen, op de opvanglocaties maar ook eromheen? Dat vraagt de gemeente aan haar inwoners. Daarbij wil de gemeente wil niet alleen horen wat mensen belangrijk vinden, maar juist ook waarom ze dat vinden. Waar is er draagvlak voor en waar niet? Deze inzichten zijn heel waardevol om mee te nemen in het vormgeven van hun nieuwe beleid.

Hoe raakte OnMigration erbij betrokken? En wat was jouw rol?
Bij een opdracht aan de TU Delft kwam ik in aanraking met de methode voor Participatieve Waarde Evaluatie, ontwikkeld door Populytics (zie kader). Dat leek me een uitgelezen kans om burgers meer te betrekken bij een gevoelig thema als migratie en een hele mooie tool om ook de meer genuanceerde stemmen van mensen te horen. Die stemmen hoor je een stuk minder in de media.
Populytics was net opgericht en ik wilde heel graag met hen samenwerken. We zijn gaan praten en ook Populytics was enthousiast. Met de gemeente Eindhoven werk ik al een poosje langer samen. Ik heb er bewondering voor hoe zij samen met inwoners ook het moeilijke gesprek telkens weer aangaan, hen echt proberen te betrekken bij hun beleid en het daar ook innovatieve tools voor in durven zetten. Ik ben dus echt heel enthousiast over dit traject met dit team.

Wat hebben jullie van dit proces geleerd?
We hebben heel veel afgestemd en getest met verschillende afdelingen binnen de gemeente, met allerlei partners in de stad en ook met verschillende inwoners. Dat kost best wat tijd en flexibiliteit. Ik ben blij dat we die tijd hebben kunnen nemen en dat we als team wendbaar genoeg waren om met uitdagingen om te gaan.
Een van die uitdagingen was om mensen te betrekken die in het dagelijks leven niet zo snel deelnemen aan een onderzoek van de gemeente. Zoals vluchtelingen, jongeren en mensen die niet goed Nederlands spreken. Daarom hebben we naast de digitale versie ook een fysieke variant ontwikkeld, een soort spel waarbij mensen met elkaar in gesprek gaan over de vragen. Het doel is om te achterhalen waarom ze bepaalde aspecten rond de opvang van vluchtelingen belangrijk vinden. Zo kunnen we er zeker van te zijn dat de overwegingen en perspectieven van deze groepen ook mee genomen kunnen worden.

Hoe zijn tot nu toe de reacties?
Tot nu toe wordt er positief gereageerd. De raadpleging wordt al volop ingevuld. Het is nog te vroeg om met analyses te komen, maar ik ben ontzettend nieuwsgierig naar de resultaten.

Een belangrijk deel van de OnMigration-achterban werkt voor maatschappelijke organisaties. Is zo’n raadpleging ook interessant voor hen?
Jazeker. Deze raadpleging kan diepere beweegredenen van mensen naar boven brengen en meer inzicht geven op welke onderdelen er draagvlak is en waar er nog aan draagvlak gewerkt kan worden. Daar kunnen maatschappelijke organisaties dan aan bijdragen en hun rol in pakken. Ook is het een manier om meer inzichten te krijgen in wat vluchtelingen zelf belangrijk vinden. Ook dat kunnen maatschappelijke organisaties goed meenemen in hun programma’s.

Waar werd jij persoonlijk het meest blij van?
Dat we deze online raadpleging echt samen met allerlei partijen heel zorgvuldig vorm hebben kunnen geven. En dat we de raadpleging goed hebben kunnen testen bij allerlei doelgroepen, waaronder vluchtelingen zelf. Ik ben natuurlijk ontzettend benieuwd naar de uitkomsten. Eind november verwachten we de eerste resultaten. Dus stay tuned!

Gaat OnMigration meer online raadplegingen organiseren?
Dat is zeker onze bedoeling. We willen de online raadpleging graag naar andere steden uitbreiden. Het liefst verschillende typen gemeentes, zodat we kunnen kijken waar de verschillen en overeenkomsten liggen. En we zijn aan het onderzoeken of we een landelijke online raadpleging kunnen uitrollen. Want het is best bijzonder dat het kabinet over de opvang van vluchtelingen is gevallen, terwijl het niet helder is hoe mensen in Nederland naar dit vraagstuk kijken.

Dus mocht je nog een ingang weten om met geïnteresseerde gemeenten of organisaties in contact te komen, laat het ons weten!

Wil je de online raadpleging bekijken? Hier vind je de link. Ben je inwoner van Eindhoven, dan mag je hem invullen. 

Een PWE, wat was dat ook alweer?
De Participatieve Waarde Evaluatie (PWE) is een online burgerraadpleging. In een PWE worden burgers op de stoel van de bestuurder gezet en wordt de keuzesituatie van de bestuurder zo goed en realistisch mogelijk nagebootst. Als deelnemer aan de PWE moet je kiezen tussen verschillende (beleids)opties. Je krijgt vervolgens ook inzicht in de effecten (de voor- en nadelen) van deze opties.
Dit levert een scherp beeld op van de voorkeuren van de deelnemers, van hun gemeenschappelijke waarden en de manier waarop deze waarden volgens burgers moeten worden vertaald in beleid. Ook ontstaat er zicht op bepaalde weerstanden en de zorgen die daarachter zitten. Daarnaast geeft het inzicht in de manieren waarop je het best met verschillende doelgroepen kunt communiceren. Meer informatie en voorbeelden vind je op de website van Populytics.