In de serie Migrant Voice laten we uiteenlopende mensen met migratie-ervaring aan het woord. Deze keer een bijdrage van Hussein Hajji Abdulsalam en een reflectie van Jorrit Hoekstra.
Hussein Hajji Abdulsalam: “Mijn naam is Hussein Hajji Abdulsalam. Ik studeer geneeskunde aan de VU Amsterdam. Daar heb ik samen met twee vrienden van mij een organisatie Edu4U opgericht. Edu4U helpt vluchtelingen studenten en nieuwkomers om verder te kunnen studeren in Nederland aan de universiteit of het HBO. Bij Edu4U ben ik werkzaam als algemeen bestuurslid/projectcoördinator en docent NT2.
Ik kom oorspronkelijk uit Syrië. In 2013 was het voor mij al onmogelijk om in Syrië een normaal leven te hebben, ondanks ik in 2011 eindelijk mijn droom had bereikt en met samen mijn zus aan de studie geneeskunde aan de Aleppo universiteit was begonnen. Alles daarvoor ging om het bereiken van deze droom. Mijn ouders waren erg trots op ons, ‘mijn zus en ik’, omdat je niet zomaar geneeskunde kan doen. Je moet er heel hard voor studeren op de middelbare school en hoge cijfers halen bij de eindexamens.
Ineens moest ik dat en nog veel meer allemaal zomaar achterlaten en vluchten. Je hebt als vluchteling beperkte keuzes en bij geen enkele keuze is er een zekerheid. Dat is ook precies wat er met mij is gebeurd. Na het krijgen van een verblijfsvergunning deelde ik een kamer van 6 vierkante meter met mijn vader. We deelden een gemeenschappelijke badkamer, toilet, keuken en woonkamer met nog 6 anderen. Een jaar lang reken ik niet mee in mijn leven van 26 jaar. Het gaf heel veel onzekerheid en het ontbrak zowel bij mij als vluchteling als bij de coa-medewerkers aan kennis.
Olifant op de borst
Weinig motivatie van de buitenwereld, geen kennis over het systeem, het missen van mijn eigen land en mijn eigen mensen, het niet kunnen communiceren en de woonomstandigheden: het gaf mij een heel zwaar gevoel alsof er een olifant op mijn borst zat. Hoe zal ik dit allemaal overwinnen? En dat gaat om mij als een “hoogopgeleide”, laat staan hoe het met lager opgeleide mensen gaat, die nooit met een laptop hebben gewerkt.
Ikzelf heb die problemen grotendeels kunnen overleven, omdat ik simpelweg de juiste mensen tegen ben gekomen – wat ik ook ‘geluk’ mag noemen. Dat wil niet zeggen dat ik niet hard heb gewerkt om te bereiken wat ik heb bereikt, maar omstandigheden en geluk spelen daarbij een onvermijdelijke rol. Mijn familie en ik hebben bijvoorbeeld een huis gekregen op 4 kilometer afstand van de VU en daarom heb ik mijn taalcursus daar gedaan. Ik heb toevallig een vriendin leren kennen tijdens een bijeenkomst in Amsterdam en die heeft me later geholpen bij de toelating voor de opleiding geneeskunde. Dat zijn voorbeelden van hoe het toevallig kan goed gaan, maar toeval alleen is niet genoeg.”
Jorrit Hoekstra: “Hussein is voor mij een voorbeeld van iemand veerkrachtig is. Ondanks de tegenslagen die hij heeft ervaren in zijn leven kwam hij uiteindelijk op een plek terecht waar hij zich nu thuis voelt. Wat mooi dat hij het initiatief heeft genomen om een bijdrage te leveren aan het leven van andere jonge vluchtelingen door hen te helpen een soortgelijk pad te bewandelen via Edu4U.
Organisaties zoals Edu4U van en voor vluchtelingen hebben een aantal voordelen. Ze kennen de jongeren die meedoen aan de programma’s heel goed want de bestuurders en medewerkers hebben zelf meegemaakt wat de deelnemers op dat moment meemaken. Daarnaast is het ook goed dat jonge vluchtelingen, als ze eenmaal gesetteld zijn in Nederland, een manier hebben om zelf iets te doen voor de jongeren die na hen zijn gekomen. Dat geeft je het gevoel dat je enige mate van invloed hebt. En tot slot, Edu4U doorbreekt het beeld dat Nederlanders altijd voor vluchtelingen moeten zorgen. Het creëert vertrouwen als ze zien dat vluchtelingen in staat zijn om zichzelf te organiseren en een positieve bijdrage te leveren aan de samenleving.
Hussein benadrukt de rol van het toeval. Bij OnMigration beseffen we eveneens dat toeval altijd een rol speelt, ook bij het versterken van het draagvlak voor migratie. Beeldvorming is maar heel beperkt maakbaar. Als OnMigration helpen we medewerkers van NGO’s en andere relevante organisaties om te reflecteren op hun eigen rol en manier van communiceren. Maar uiteindelijk kiezen de bezoekers van onze website en bijeenkomsten er zelf voor wat ze met onze kennis en adviezen doen. En we zijn ook nooit klaar, de wereld verandert continu waardoor kennis veroudert. Er is een verloop van medewerkers bij NGO’s, waardoor de kennis in organisaties voortdurend een update nodig heeft. Maar ondanks het feit dat de wereld niet maakbaar is, hij is wel positief te beïnvloeden. Net als Hussein houden wij ons daaraan vast. Wij hopen je daarom weer snel te zien tijdens een van de komende bijeenkomsten.“